Siân Gwenllian AS Gweitho dros bobol Arfon

Mae’r cais i dderbyn statws Safle Treftadaeth y Byd ar gyfer ardaloedd chwarelyddol Gwynedd wedi cyrraedd y cam olaf yr wythnos ddiwethaf  

Mae gwleidyddion Plaid Cymru yn Arfon wedi honni bod cyrraedd y cam olaf yn “hwb i falchder lleol.” 

Pe bai’r cais yn cael ei gymeradwyo, byddai ardal ôl-chwarelyddol Arfon yn cael ei chynnwys yn un o bum Safle Treftadaeth y Byd UNESCO yng Nghymru. 

Ymhlith y safleoedd presennol mae Tirwedd Ddiwydiannol Blaenafon, Traphont Ddŵr Pontcysyllte ger Llangollen, a Chestyll y Brenin Edward yng Nghaernarfon, Biwmares, Harlech a Chonwy. 

Ymatebodd Siân Gwenllian AS, sy’n cynrychioli’r ardal yn y Senedd ac sy’n Weinidog Cysgodol Plaid Cymru dros yr Iaith Gymraeg; 

“Dwi’n falch iawn o glywed y newyddion y bydd Icomos (Cyngor Rhyngwladol Henebion a Safleoedd) yn argymell bod Pwyllgor Treftadaeth y Byd yn cymeradwyo'r cais. 

“Fel nifer o’m hetholwyr, mae gen i gysylltiad uniongyrchol â'n gorffennol diwydiannol gan fod fy hen daid yn chwarelwr yn Chwarel y Cilgwyn yn Nyffryn Nantlle. 

“Rwy’n gwybod yn iawn cymaint o ergyd i ardal Arfon oedd colli’r diwydiant chwarelyddol. 

“Mae gwaddol economaidd yr oes honno yn parhau i daflu cysgod dros yr ardal. 

“Rwy’n croesawu’r cyhoeddiad diweddar hwn felly, ac rwy’n gobeithio y byddai dod yn Safle Treftadaeth y Byd yn adfywio’r ardaloedd ôl-chwarelyddol tra’n amddiffyn ein treftadaeth leol gyfoethog. 

Mae Hywel Williams AS, sy’n cynrychioli’r ardal yn senedd San Steffan wedi dweud fod y cyhoeddiad yn “hwb i falchder lleol.” 

“Gwn fod y cyhoeddiad hwn yn dod wedi blynyddoedd o waith caled. 

“Mae’n ein hatgoffa o orffennol cyfoethog Arfon, a’i gyfraniad aruthrol i’r byd. 

“Ar un adeg roedd chwareli llechi Arfon yn ganolbwynt diwydiannol i’r byd. 

“Mae'n wych gweld y cyfraniad hwnnw'n cael ei gydnabod.”